Biến và toán tử cơ bản¶

Tóm lược nội dung

Bài này trình bày:

Cách nhập dữ liệu kiểu số
Khái niệm biến
Một số toán tử cơ bản

Nhập dữ liệu kiểu số¶

Để nhập số nguyên, ta dùng hàm int() để chuyển đổi dữ liệu của input() thành số nguyên.

Ví dụ:
Dòng lệnh 2 yêu cầu người dùng nhập vào một số nguyên và gán cho biến a.

if __name__ == '__main__':
    a = int(input('Nhập số nguyên a: '))
    print(f'Tăng thêm một: {a + 1}')

Chạy đoạn mã trên, kết quả như sau:

Nhập số nguyên a: 9
Tăng thêm một: 10

Python có hai kiểu số:

int: số không có phần thập phân, gọi là số nguyên.
float: số có phần thập phân, gọi là số thực.

Ví dụ:

7 là số nguyên.
7.0 là số thực.
Trong máy tính nói chung, 7 và 7.0 là hai số khác nhau.

Nhập số thực

Để nhập dữ liệu kiểu số thực, ta dùng hàm float().

Biến¶

Trong đoạn mã trên, khi người dùng nhập dữ liệu từ hàm input(), hệ điều hành sẽ tìm một vùng nhớ thích hợp trên bộ nhớ RAM để đặt dữ liệu vào đó.

Cái tên dùng để tham chiếu vùng nhớ đó được gọi là biến, trong trường hợp này là biến a.

Trong lập trình, biến là tên tham chiếu đến một vùng nhớ chứa giá trị nào đó có chứa giá trị. Giá trị này có thể hợp lệ hoặc chưa xác định.

Nói ví von, biến là một cái hộp để ta đặt dữ liệu vào đó và có thể sử dụng nhiều lần trong chương trình của mình.

Toán tử gán¶

Toán tử gán được dùng để gán giá trị ở bên vế phải cho biến ở bên trái.

Ví dụ:
Trong đoạn mã trên, chương trình sẽ gán giá trị của vế phải int(input('Nhập số nguyên a: ')) cho biến a bên vế trái.

Ví dụ:
p = 3.14 * 2 * r

Trong dòng lệnh trên, chương trình sẽ:

Tính giá trị của biểu thức bên vế phải: 3.14 * 2 * r.
Gán giá trị kết quả cho biến p bên vế trái.

Một số toán tử khác¶

Python hỗ trợ các phép toán giống như toán học:

Phép toán	Ký hiệu	Ví dụ	Mô tả
Cộng	`+`	`a + b`	Lấy tổng hai biến `a` và `b`
Trừ	`-`	`a - b`	Lấy hiệu của hai biến `a` và `b`
Nhân	`*`	`a * b`	Lấy tích của hai biến `a` và `b`
Chia	`/`	`a / b`	Lấy thương (số thực) của hai biến `a` và `b`
Chia lấy nguyên	`//`	`a // b`	Lấy phần nguyên của `a` chia `b`
Chia lấy dư	`%`	`a % b`	Lấy phần dư của `a` chia `b`
Lũy thừa	`**`	`a ** b`	Lấy giá trị của \(a^b\)

Ví dụ:
Dòng lệnh từ 5 đến 11 in ra kết quả của các phép toán cơ bản.

if __name__ == '__main__':
    a = int(input('Nhập số nguyên a: '))
    b = int(input('Nhập số nguyên b: '))

    print(f'Tổng: {a + b}')
    print(f'Hiệu: {a - b}')
    print(f'Tích: {a * b}')
    print(f'Thương: {a / b}')
    print(f'Chia lấy nguyên: {a // b}')
    print(f'Chia lấy dư: {a % b}')
    print(f'Lũy thừa: {a ** b}')

Chạy đoạn mã trên, kết quả như sau:

Nhập số nguyên a: 10
Nhập số nguyên b: 3
Tổng: 13
Hiệu: 7
Tích: 30
Thương: 3.3333333333333335
Chia lấy nguyên: 3
Chia lấy dư: 1
Lũy thừa: 1000

Mã nguồn¶

Code đầy đủ được đặt tại:

Google Colab

Sơ đồ tóm tắt¶

Some English words¶

Vietnamese	Tiếng Anh
biến	variable
toán tử	operator
toán tử gán	assignment operator

Bao tôi ly cafe 🧋 nhé!