Kiểu dữ liệu chuỗi¶

Khái niệm¶

Chuỗi là một dãy các ký tự. Một số tài liệu khác sử dụng thuật ngữ xâu. Trong Python, kiểu dữ liệu chuỗi là str.

Một chuỗi được đặt trong cặp nháy đơn ' ' hoặc cặp nháy kép " ".

Chuỗi cũng là danh sách mà mỗi phần tử là một ký tự.

Truy xuất ký tự¶

Vì chuỗi cũng là danh sách, nên chuỗi có những đặc điểm tương tự danh sách như:

• Độ dài của chuỗi là số ký tự có trong chuỗi, biết được nhờ hàm len().
• Mỗi ký tự được truy xuất dựa trên chỉ số của ký tự đó, chẳng hạn s[7] là ký tự có chỉ số 7 của chuỗi s.
• Ký tự đầu tiên có chỉ số là 0.
• Ký tự cuối cùng có chỉ số là len(s) - 1.

Ví dụ 1:

1
2
3
4

s = 'Lê Quý Đôn'
print(s[0])           # In ra ký tự đầu tiên
print(s[7])           # In ra ký tự có chỉ số 7
print(s[len(s) - 1])  # In ra ký tự cuối cùng

Output:

L
Đ
n

Ví dụ 2:
In mỗi ký tự của chuỗi trên một dòng.

1
2
3
4
5

s = 'Lê Quý Đôn'

n = len(s)
for i in range(n):
    print(s[i])

Output:

L
ê

Q
u
ý

Đ
ô
n

for c in s:
    print(c)

Hàm print() của Python cung cấp tham số sep dùng để truyền vào ký tự phân cách khi in chuỗi.

Ví dụ 3:
In chuỗi trên cùng một dòng, các ký tự cách nhau bởi ký tự gạch ngang.

1
2

s = 'Lê Quý Đôn'
print(*s, sep='-')

Output:

L-ê- -Q-u-ý- -Đ-ô-n

Một vài hàm xử lý chuỗi¶

Python cung cấp nhiều hàm giúp cho việc xử lý chuỗi được tiện lợi hơn. Sau đây là một số hàm phổ biến.

split()¶

Hàm split() dùng để cắt chuỗi ban đầu thành các chuỗi con dựa trên ký tự phân cách.

Hàm này có tham số là ký tự phân cách và giá trị trả về là một danh sách gồm các phần tử là chuỗi con.

Ví dụ 4:
Đế biết chuỗi có bao nhiêu từ, trước hết ta tách chuỗi thành một danh sách các từ. Sau đó tính số phần tử có trong danh sách này.

1
2
3
4
5

s = 'Ngọc bất trác bất thành khí. Nhân bất học bất tri lý.'

word_list = s.split(' ')         # Tách chuỗi s dựa trên ký tự khoảng trắng
print(word_list)                 # In danh sách
print('Số từ:', len(word_list))  # In số phần tử của word_list

Output:

['Ngọc', 'bất', 'trác', 'bất', 'thành', 'khí.', 'Nhân', 'bất', 'học', 'bất', 'tri', 'lý.']
Số từ: 12

Nếu hàm split() không có tham số, thì mặc định Python sẽ tách chuỗi theo khoảng trắng. Do đó, dòng lệnh này có thể viết là word_list = s.split().

sentences = ...
print(sentences)

sentences = s.split('.')

join()¶

Hàm join() dùng để ghép các phần tử của danh sách lại thành một chuỗi.

Ví dụ 5:
Ghép các phần tử trong danh sách word_list lại thành chuỗi s.

1
2
3
4

word_list = ['Dĩ', 'bất', 'biến', 'ứng', 'vạn', 'biến']

s = ' '.join(word_list)
print(s)

Output:

Dĩ bất biến ứng vạn biến

s = '-'.join(word_list)

Toán tử cộng +¶

Toán tử + cũng được dùng để nối chuỗi.

Ví dụ 6:

1
2
3
4
5

phrase_1 = 'Many thanks'
phrase_2 = 'for reading my website'

s = phrase_1 + ' ' + phrase_2
print(s)

Output:

Many thanks for reading my website

title(), upper(), lower()¶

Ví dụ 7:

 1
 2
 3
 4
 5
 6
 7
 8
 9
10

s = 'Phi điểu tận, lương cung tàng. Giảo thố tử, tẩu cẩu phanh.'

s1 = s.title()
print('Hàm title():', s1)

s2 = s.upper()
print('Hàm upper():', s2)

s3 = s.lower()
print('Hàm lower():', s3)

Output:

Hàm title(): Phi Điểu Tận, Lương Cung Tàng. Giảo Thố Tử, Tẩu Cẩu Phanh.
Hàm upper(): PHI ĐIỂU TẬN, LƯƠNG CUNG TÀNG. GIẢO THỐ TỬ, TẨU CẨU PHANH.
Hàm lower(): phi điểu tận, lương cung tàng. giảo thố tử, tẩu cẩu phanh.

find()¶

Hàm find() dùng để tìm tìm chuỗi trong chuỗi.

Hàm này có giá trị trả về là vị trí xuất hiện đầu tiên của chuỗi con cần tìm trong chuỗi gốc, hoặc -1 nếu không tìm thấy chuỗi con.

Ta cũng có thể chỉ định vị trí bắt đầu và vị trí kết thúc tìm kiếm. Mặc định, hàm find() luôn bắt đầu tìm từ vị trí 0 và tìm hết chuỗi, tức kết thúc ở vị trị cuối cùng.

Ví dụ 8:
Xác định xem có chuỗi con 'chi' có trong chuỗi gốc hay không.

1
2
3
4

s = 'Hợp bao chi mộc, sinh vu hào mạt; Cửu tằng chi thái, khỏi vu lũy thổ; Thiên lý chi hành, thủy vu túc hạ.'

position = s.find('chi')
print(position)

Output:

8

Trong ví dụ 8, chuỗi con 'chi' xuất hiện 3 lần trong chuỗi gốc. Tuy nhiên, hàm find() chỉ cho biết vị trí xuất hiện đầu tiên, là 8.

Ví dụ 9:
Xác định xem từ dấu phẩy đầu tiên trở đi, chuỗi con 'chi' còn xuất hiện hay không.

1
2
3
4
5

s = 'Hợp bao chi mộc, sinh vu hào mạt; Cửu tằng chi thái, khỏi vu lũy thổ; Thiên lý chi hành, thủy vu túc hạ.'
start = 15

position = s.find('chi', start)
print(position)

Output:

43

Trong ví dụ 9, hàm find() bắt đầu tìm từ ký tự có chỉ số 15, là dấu phẩy, cho đến hết chuỗi. Lúc này, chuỗi con 'chi' xuất hiện hai lần, trong đó lần đầu tiên tại vị trí 43.

1
2
3

start = s.find(';')
pos = s.find('vu', start)
print(pos)

Ví dụ 10:
Xác định xem có ký tự 'T' trong chuỗi hay không.

1
2
3
4

s = 'Hợp bao chi mộc, sinh vu hào mạt; Cửu tằng chi thái, khỏi vu lũy thổ; Thiên lý chi hành, thủy vu túc hạ.'

position = s.find('T')
print(position)

Output:

70

Sơ đồ tóm tắt nội dung¶

Google Colab¶

Các đoạn mã trong bài này được đặt tại Google Colab để bạn có thể thử nghiệm theo cách của riêng mình.

Some English words¶