Trí tuệ nhân tạo và cuộc sống

Tóm lược nội dung

Bài này trình bày đôi nét về AI trong thực tế, bao gồm:

• Những lĩnh vực công nghệ và đời sống phát triển nhờ AI
• Một số ứng dụng AI thực tế
• Những cảnh báo về mặt trái của AI

Những lĩnh vực có ứng dụng AI

1. Y tế và chăm sóc sức khỏe:

   • Chẩn đoán bệnh thông qua phân tích hình ảnh y tế.
   • Phát triển thuốc mới.
   • Dự đoán dịch bệnh và quản lý sức khỏe cộng đồng.

2. Giáo dục:

   • Hệ thống học tập cá nhân hóa.
   • Chấm điểm tự động.
   • Trợ giảng ảo.

3. Sản xuất và công nghiệp:

   • Tự động hoá quy trình sản xuất
   • Bảo trì dự đoán
   • Kiểm soát chất lượng

4. Nông nghiệp:

   • Canh tác chính xác (1)

     1. Còn gọi là nông nghiệp chính xác, đề cập đến việc sử dụng các công nghệ tiên tiến, quá trình phân tích dữ liệu và các biện pháp quản lý nhằm tối ưu hoá hiệu quả, năng suất và tính bền vững của hoạt động nông nghiệp. Mục tiêu của canh tác chính xác là bảo đảm cây trồng và đất nhận được chính xác những gì chúng cần để có sức khỏe và năng suất tối ưu, trong khi vẫn giảm thiểu được chất thải và tác động đến môi trường.

   • Dự báo năng suất cây trồng

   • Quản lý tài nguyên nước

5. Dịch vụ khách hàng:

   • Chatbot và trợ lý ảo
   • Phân tích tình cảm khách hàng
   • Cá nhân hoá trải nghiệm người dùng

6. Tài chính và ngân hàng:

   • Giao dịch tự động
   • Phát hiện gian lận
   • Đánh giá rủi ro tín dụng

7. Tiếp thị và quảng cáo:

   • Phân tích hành vi người dùng
   • Quảng cáo có mục tiêu
   • Tối ưu hoá chiến dịch tiếp thị

8. Giao thông vận tải:

   • Xe tự hành
   • Tối ưu hoá lộ trình
   • Quản lý giao thông thông minh

9. An ninh và giám sát:

   • Nhận dạng khuôn mặt
   • Phát hiện mối đe doạ
   • Phân tích video thông minh

10. Giải trí:

    • Trò chơi với AI thông minh
    • Gợi ý nội dung cá nhân hóa
    • Tạo nội dung tự động (nhạc, video)

Những lĩnh vực mà AI còn hạn chế

Mặc dù đã được ứng dụng rộng rãi trong đời sống, vẫn có một số lĩnh vực mà AI chưa can thiệp sâu do những hạn chế về công nghệ, tính phức tạp hoặc đạo đức, chẳng hạn như:

1. Quyết định về đạo đức và pháp lý

   AI chưa thể tự đưa ra các quyết định đạo đức phức tạp trong các tình huống liên quan đến:

   • pháp lý, phán quyết công bằng, giải quyết tranh chấp
   • chính trị
   • con người, sự đồng cảm, giá trị văn hoá

2. Sáng tạo nghệ thuật độc đáo

   AI vẫn chưa đạt được mức sáng tạo độc đáo, có chiều sâu cảm xúc hoặc ý nghĩa như con người. AI chủ yếu dựa trên dữ liệu huấn luyện để tạo ra nội dung, thiếu sự tự nhận thức hoặc ý định sáng tạo thực sự.

3. Trị liệu tâm lý

   AI chưa thể thay thế các bác sĩ tâm lý ở khía cạnh đồng cảm, thấu hiểu, hoặc xử lý các vấn đề tâm lý phức tạp của con người.

4. Quản lý khủng hoảng xã hội

   Trong các tình huống khủng hoảng xã hội như xung đột chính trị, thiên tai, quản lý đám đông, v.v... mà đòi hỏi sự kết hợp giữa lý trí, cảm xúc và kinh nghiệm sống, AI chưa thể đảm nhận vai trò lãnh đạo hoặc đưa ra quyết định tổng thể thay con người.

5. Nghiên cứu khoa học cơ bản

   AI chưa thể tự khởi xướng các câu hỏi nghiên cứu cơ bản hoặc thiết kế các thí nghiệm mang tính đột phá mà không có sự hướng dẫn của con người.

6. Làm những việc cần đến giác quan con người

   Một số công việc thủ công đòi hỏi sự khéo léo, xúc giác, hoặc sự đánh giá trực quan phức tạp, chẳng hạn như chế tác thủ công tinh xảo, phẫu thuật cần phản ứng tức thời, vẫn chưa được AI tự động hoá hoàn toàn, do hạn chế về công nghệ robot và cảm biến.

Hỏi chút chơi

Nhấn vào đây để tự kiểm tra việc đọc hiểu.

Những ứng dụng AI thực tế

1. Công cụ tìm kiếm:

   • Google Search
   • Microsoft Bing
   • SearchGPT

2. Hệ thống dịch thuật:

   • Google Translate
   • DeepL Translator

3. Trợ lý ảo:

   • Apple Siri
   • Google Assistant (sẽ ngừng trong tương lai)
   • Amazon Alexa
   • Microsoft Cortana (đã ngừng)
   • Samsung Bixby

4. Hệ thống đề xuất:

   • Netflix (gợi ý phim/series)
   • Spotify (gợi ý nhạc)
   • Amazon (gợi ý sản phẩm)
   • Hệ thống đề xuất nội dung (hoặc news feed) của các mạng xã hội

5. Hệ thống nhận diện khuôn mặt:

   • Face ID của Apple
   • Clearview AI (sử dụng trong an ninh)

6. Hệ thống xử lý ảnh:

   • Google Photos (nhận diện và phân loại ảnh)
   • Adobe Sensei (trong các sản phẩm Adobe)

7. Hệ thống xe tự hành:

   • Tesla Autopilot
   • Waymo (Google)
   • Uber ATG

8. Chatbot và mô hình ngôn ngữ lớn:

   • ChatGPT (OpenAI)
   • Claude (Anthropic)
   • CoPilot (Microsoft)
   • Gemini (Google)

9. Game:

   • Deep Blue (IBM)
   • AlphaGo và AlphaZero (Google DeepMind)
   • AI trong các game

10. Hệ thống phát hiện gian lận:

    • PayPal có hệ thống phát hiện giao dịch đáng ngờ

11. Hệ thống hỗ trợ y tế:

    • IBM Watson for Oncology (hỗ trợ chẩn đoán ung thư)
    • Google DeepMind Health

12. Hệ thống tự động hoá trong sản xuất:

    • Siemens MindSphere
    • GE Predix

13. Hệ thống dự báo thời tiết:

    • IBM GRAF (Global High-Resolution Atmospheric Forecasting System)

14. Hệ thống an ninh mạng:

    • Darktrace
    • CrowdStrike Falcon

Những ứng dụng này chỉ là một phần nhỏ trong số rất nhiều ứng dụng AI đang hoạt động trong thực tế. AI đang được tích hợp vào nhiều khía cạnh của cuộc sống, âm thầm cải thiện hiệu suất và trải nghiệm của người dùng.

Google Cloud Blog: real-world gen AI use cases

Đọc thêm tại 601 real-world gen AI use cases from the world's leading organizations

Hỏi chút chơi

Nhấn vào đây để tự kiểm tra việc đọc hiểu.

Những cảnh báo về mặt trái của AI

AI mang lại nhiều lợi ích nhưng cùng với đó là những mối nguy hiểm và thách thức.

Việc làm

• Thất nghiệp và thay thế lao động: AI có năng lực tự động hóa, nhất là trong những công việc lặp đi lặp lại và không đòi hỏi kỹ năng cao. Điều này có thể dẫn đến mất việc làm ở quy mô lớn.

• Chênh lệch kỹ năng: Sự phát triển của AI tạo ra nhu cầu mới về các kỹ năng cao cấp, đồng thời làm gia tăng khoảng cách kỹ năng giữa những người có trình độ công nghệ cao và những người không có kỹ năng này.

Quyền riêng tư

• Giám sát hàng loạt: AI có năng lực xử lý và phân tích dữ liệu từ hàng tỷ thiết bị, dẫn đến việc giám sát hàng loạt, vi phạm quyền riêng tư cá nhân.

• Dữ liệu nhạy cảm: Sử dụng AI để thu thập và xử lý dữ liệu cá nhân có thể dẫn đến việc bị lộ hoặc sử dụng sai mục đích dữ liệu nhạy cảm, gây ra hậu quả nghiêm trọng cho cá nhân và tổ chức.

Đạo đức

• Thiên vị: AI có thể học và sao chép các thành kiến từ dữ liệu mà nó được huấn luyện, dẫn đến các quyết định không công bằng hoặc phân biệt đối xử.

• Quyết định: Năng lực tự chủ, tự ra quyết định mà không có sự giám sát của con người có thể dẫn đến việc ra quyết định thiếu nhân văn hoặc thiếu cân nhắc các yếu tố đạo đức.

An toàn

• Vũ khí được "AI hoá": AI có thể bị sử dụng cho các mục đích quân sự hoặc khủng bố, chẳng hạn như: vũ khí tự động, các hệ thống giám sát có tính năng nhận diện và theo dõi.

• Chiến tranh thông tin: AI có thể bị sử dụng để tạo ra và lan truyền thông tin sai lệch, làm tăng nguy cơ chiến tranh thông tin.

An ninh mạng

• Tấn công mạng: AI có thể bị sử dụng để phát triển các cuộc tấn công mạng phức tạp hơn, khó phát hiện và phòng chống.

• Chạy đua vũ trang công nghệ: Khi các tổ chức an ninh lẫn các tổ chức tội phạm sử dụng AI, cuộc đua vũ trang trong an ninh mạng có thể trở nên khốc liệt, gây ra môi trường ngày càng phức tạp và nguy hiểm.

Cần có các quy định và biện pháp quản lý để kiểm soát các rủi ro trên, bảo đảm bảo AI được phát triển và ứng dụng một cách có trách nhiệm, phù hợp với các giá trị đạo đức và lợi ích của xã hội.

Hỏi chút chơi

Nhấn vào đây để tự kiểm tra việc đọc hiểu.

Sơ đồ tóm tắt

Some English words

Vietnamese	Tiếng Anh
hệ thống đề xuất	recommendation system
nhận diện gương mặt	face recognition
phát hiện gương mặt	face detection
trợ lý ảo	virtual assistant

Bao tôi ly cafe 🧋 nhé!