Skip to content

Lịch sử hệ điều hành PC

Tóm lược nội dung

Bài này trình bày sơ nét lịch sử phát triển của hai hệ điều hành tiêu biểu dành cho máy tính cá nhân:

  • Hệ điều hành thương mại Windows
  • Hệ điều hành mã nguồn mở Ubuntu

Hệ điều hành Windows

Microsoft Windows là hệ điều hành thương mại.

1975, Bill Gates và Paul Allen đồng sáng lập công ty Microsoft.1

Lược đồ sơ nét lịch sử phát triển của hệ điều hành Windows

Hỏi chút chơi

Nhấn vào đây để tự kiểm tra việc đọc hiểu.

Hệ điều hành Ubuntu

Ubuntu là hệ điều hành mã nguồn mở.

Cho đến 2004, Linux đã có hơn 10 năm phát triển, song vẫn bị phân mảnh thành các bản độc quyền và thiếu sự hỗ trợ, còn các phần mềm miễn phí thì vẫn chưa quen thuộc với phần đông người dùng.

Lúc này, Mark Shuttleworth đã tập hợp một số lập trình viên Debian (cũng là một bản Linux), thành lập công ty Canonical và bắt đầu tạo ra một bản Linux dễ sử dụng dành cho máy tính để bàn với tên gọi Ubuntu.2

Tháng 10.2004, Mark Shuttleworth và các cộng sự cho ra đời Ubuntu 4.10, dựa trên hệ điều hành Debian, sử dụng hệ thống file ext3, bao gồm cả bản dành cho máy tính để bàn lẫn máy chủ. Ở phiên bản này, người dùng có thể tải hoặc nhận đĩa CD qua đường bưu điện miễn phí.

Canonical phát hành các phiên bản Ubuntu nửa năm một lần, thường vào tháng 4 và tháng 10. Tên các phiên bản được đặt theo năm và tháng, chẳng hạn phiên bản đầu tiên là 4.10, tức tháng 10 năm 2004.

Bên cạnh đó, cứ sau bốn phiên bản, Canonical lại phát hành phiên bản LTS (long-term support) nhằm hỗ trợ dài hạn, tức nhiều tháng hoặc nhiều năm, cho người dùng.

Một điểm thú vị là, tên mã của mỗi phiên bản được đặt bằng một "từ láy" ký tự đầu, gồm danh từ chỉ con vật và tính từ đi kèm, chẳng hạn như:

  • Phiên bản đầu tiên có tên mã là Warty Warthog.
  • Các phiên bản tiếp theo là: Hoary Hedgehog, Breezy Badger, Dapper Drake, v.v...

  • Những phiên bản gần đây là:

    Phiên bản Tên mã
    23.04 Lunar Lobster
    23.10 Mantic Minotaur
    24.04 Noble Numbat
    24.10 Oracular Oriole
    25.04 Plucky Puffin
    25.10 Questing Quokka

Ngày nay, Ubuntu đã phát triển nhiều bản cho các hệ thống khác nhau, trong đó:

  • Ubuntu Desktop là nền tảng máy trạm chạy Linux phổ biến hàng đầu trên thế giới.
  • Ubuntu Core dành cho IoT và các hệ thống nhúng.
  • Ubuntu Server là hệ điều hành tham chiếu dành cho dự án điện toán đám mây OpenStack và là hệ điều hành "khách mời" trên các nền tảng Amazon Web Services, Microsoft Azure và Google Cloud.

Hỏi chút chơi

Nhấn vào đây để tự kiểm tra việc đọc hiểu.

Sơ đồ tóm tắt

Some English words

Vietnamese Tiếng Anh
hệ điều hành operating system
phiên bản version: dùng để chỉ bản phát hành theo thời gian của một phần mềm, có thể xem là cột mốc phát triển của phần mềm đó; thường được đánh số, ví dụ: 1.0, 2.3.1, 3.0 beta hoặc đánh số theo năm phát hành.
phiên bản edition: dùng để chỉ biến thể của cùng một version, mỗi edition có một tập hợp các tính năng khác nhau phù hợp với một nhóm người dùng hoặc một nhóm máy tính; thường được đặt tên như Home, Standard, Professional, Enterprise.

  1. Lịch sử phát triển của Windows được tham khảo tại:

    ↩

  2. Lịch sử phát triển của Ubuntu được tham khảo tại:

    ↩

Bao tôi ly cafe 🧋 nhé!