Định luật Bernoulli

Hôm nay sanh thần của một trong những hậu vệ trái hay nhất lịch sử, Rô bec tô Cá lóc, đọc trại bình dân của Roberto Carlos.

Anh là Left Back hay nhất của Brazil và Real Madrid thời bấy giờ, khi lên công về thủ không mệt mỏi cùng cái chân trái siêu phàm và những cú sút phạt mạnh ngang những phát đại bác.

Ảnh lấy từ as.com

Năm 1997, tại giải Tứ hùng tiền World Cup 98, Carlos thực hiện free kick tung lưới thủ thành Bắt tép (Barthez) của tuyển Pháp tạo nên bao nỗi "bâng khuâng" cho những khán giả xem pha bóng đó, đồng thời để lại nhiều niềm bần thần cho các học sinh Việt Nam vốn đam mê học môn vật lý, hay nói cách khác, học môn lý chỉ vì đam mê.[^1]

"Em hãy giải thích cú sút của Robert Carlos bằng định luật Bernoulli.", một câu hỏi thường thấy vào thời điểm đó trong các sự vụ liên quan môn lý.

Định luật Bernoulli đề cập đến mối quan hệ nghịch đảo giữa áp suất và vận tốc của dòng chảy chất lỏng hoặc khí. Tại những điểm có vận tốc cao thì áp suất thấp. Ngược lại, tại những điểm có vận tốc thấp thì áp suất cao.

Theo đó, mặt trên của trái banh chuyển động cùng hướng với chuyển động quay của trái banh sẽ nhận được luồng không khí có vận tốc cao hơn.

Tốc độ luồng không khí cao hơn này gây ra áp suất không khí thấp hơn đối với mặt trên của trái banh.

Mặt dưới của trái banh nhận luồng không khí có tốc độ thấp hơn chuyển động quay của trái banh, dẫn đến áp suất không khí cao hơn đối với mặt dưới.

Sự phân bổ áp suất bất đối xứng này tạo ra một lực hướng lên gọi là hiệu ứng Magnus, làm cho trái banh lao xuống đáng kể mặc dù ban đầu bị đá bay lên trên.

Tương tự, cú đá xoáy "đặt" vào mặt phải của trái banh (theo góc nhìn của Roberto Carlos) một luồng không khí có tốc độ cao hơn, tạo ra áp suất thấp hơn so với mặt trái. Sự mất cân bằng áp suất này góp phần tạo ra đường cong của quỹ đạo trái banh.

Nói ngắn gọn, định luật Bernoulli lý giải cả độ dốc lẫn sự chuyển hướng bất ngờ của trái banh dựa trên sự chênh lệch của áp suất không khí.

Ảnh lấy từ Facebook HD.FootballNews

Và rồi nhiều năm sau, bằng một cách nào đó, một số nhà vật lý thế giới bảo rằng, mấy cú sút này chẳng tuân theo định luật nào cả.